- Behçet hastalığı nedir ?
Behçet hastalığı çok sayıda organ ve sistem tutulumu ile karakterize bir hastalıktır. Dünya üzerinde en sık olarak ülkemizde görülmektedir.
- Behçet hastalığının cilt ve mukoza bulguları nelerdir ?
Behçet hastalığının en sık görülen bulguları ciltte ve vücudun iç kısımlarını döşeyen mukoza adı verilen örtücü tabakadadır. Ağız yaraları (oral aft), kadın veya erkek üreme sistemleri üzerinde yaralar (genital ülser), vücutta büyük çıban benzeri sivilceler (ostiofolikülit), en sık bacak ön yüzünde çıkan cilt altında, ağrılı kırmızı şişlikler (eritema nodosum) bu bulguların en belirgin olanlarıdır. Ancak ağız yaralarına yol açabilecek başka pek çok hastalığın da olabileceği unutulmamalıdır. Tek başına ağız yaralarının varlığı Behçet hastalığı tanısı koydurmaz. Ancak tekrarlayan ağız yaraları öncül bir bulgu olabilir. Bu nedenle bu tür yaraları olan kişilerin olası diğer nedenler açısından değerlendirilmesi gereklidir.
- Behçet hastalığının göz tutulumu nedir ?
Üveit denilen gözün görme ile ilgili yapılarının iltihaplanması, bir veya iki gözde kızarıklık, görme kaybı ve ışığa karşı hassasiyet gibi yakınmalara yol açar. Behçet hastalığı göz tutulumu erken tanınıp tedavi edilmez ise körlüğe yol açabilir. Kendinizde üveitten şüpheleniyor iseniz en kısa sürede bir romatoloji ve göz hastalıkları doktoruna başvurmalısınız.
- Behçet hastalığı damar tutulumu nedir ?
Behçet hastalığı, damar tıkanıklığı veya damar duvarında yapısal hasara yol açarak anevrizma adı verilen genişlemelere yol açabilir. Damar tıkanıklığı en sık bacaklarda ağrılı şişme ile başlar. Ancak karın içi büyük toplayıcı damarları, beyin toplardamarları ve kalp içindeki boşluklarda da pıhtı ve tıkanıklık oluşabilir. Bu tür damar tıkanıklıkların tedavisinde cerrahi girişim yapılmamalıdır. Temel tedavi ilaçlar yoluyladır.
Damar genişlemeleri en sık akciğer atardamarında görülür. Kendini kanlı balgam (hemoptizi) ile gösteren bu durum çok çabuk bir şekilde tedavi edilmez ise ciddi kanamalara yol açabilir.
- Behçet hastalığı beyini tutar mı?
Behçet hastalığına bağlı beyin tutulumu çok az görülen bir bulgudur. Beyin dokusunun tutulması veya beyin toplayıcı damarlarının tıkanması iki temel tutulum şeklidir. Kendisini şiddetli baş ağrısı, konuşma ve hareket güçlükleri ile belli edebilir.
- Behçet hastası olduğumdan şüpheleniyorum, ne yapmalıyım ?
Ülkemizde Behçet hastalığı ile en fazla uğraş veren hekimler romatoloji uzmanlarıdır. Hastalığın sadece cilt tutulumu ile sınırlı kalmadığı ve ciddi organ tutulumu olan hastaların özellikle romatoloji uzmanlarına ulaşması faydalı olacaktır. Behçet hastalığı tanısında hangi testler kullanılabilir ?
Behçet hastalığı tanısı esas olarak klinik bulguların varlığı ile konulur. Kesin tanı koydurucu bir test yoktur. Ancak kol cildine iğne batırıldıktan 48-72 saat sonra değerlendirildiği paterji testi veya HLA B51 denilen genetik bir testin yapılması ve pozitif saptanması tanıyı destekler. Unutulmamalıdır ki bu iki testin negatif çıkması hastalığın olmadığını göstermediği gibi, hastalık şiddeti ile de ilişkili değildirler.
- Behçet hastalığım var, eşime veya çocuklarıma geçebilir mi?
Behçet hastalığı bulaşıcı değildir. Hasta anne veya babadan olan çocukların Behçet hastalığına yakalanması düşük bir olasılıktır.
- Behçet hastalığının varlığı gebelik üzerine nasıl etki gösterir ?
Behçet hastalığı gebe kalmaya engel değildir. Gebeliğin hastalık üzerine olumsuz etkisi olmadığı gibi Behçet hastalığı varlığı da gebeliği olumsuz etkilemez. Ancak ciddi immün sistem baskılayıcısı ilaçlar kullanan hastaların kullandığı ilaçlar bebek üzerinde, ilaçların alınmaması ise anne adayı üzerinde olumsuz etkiler yol açar. Bu nedenle gebe kalmadan önce doktorunuzla tedavinizin gidişatı ve gebelik için en uygun dönem açısından konuşmanız gereklidir.
- Hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar nelerdir ?
Cilt bulgularının kontrolünde kolşisin (colchicum dispert), steroid ve depo penisilin kullanılabilirken, göz ve diğer organ tutulumlarının tedavisinde ise azathioprin (İmuran), siklosporin (sandimmun neoral), interferon (Roferon veya İntron), siklofosfomid (Endoxan), warfarin (coumadin) gibi ilaçlar kullanılabir. En uygun tedavi rejiminin seçimi ve ilaç yan etkilerinin takibi bu konuda tecrübeli hekimler tarafından yapılmalıdır.
